Plan zwiedzania Libanu – Cztery dni w kraju cedrów

Dzień 1

Dzień rozpoczynamy świeżego manouche w polecanej przez nas kawiarni Aladin przy ul. Hamra. Po śniadaniu zwiedzamy dzielnicę Hamra, jedną z najbardziej ruchliwych dzielnic Bejrutu. To właśnie tutaj znajdują się słynne American University of Beirut i Lebanese American University.

Kierujemy się w stronę wybrzeża – aleją Paris oraz deptakiem Corniche idziemy cały czas na południe, aż do największej atrakcji Bejrutu – Gołębich Skał (Raouche).

Formacja skalna powstała w XIII wieku naszej ery po wielkim trzęsieniu ziemi. Dziś to najpopularniejsze miejsce w całym Libanie – przyciąga tłumy zagranicznych turystów, jak również Libańczyków. Nazwa Raouche pochodzi od francuskiego słowa „rocher”, które oznacza kamień. Warto zejść na dół, aby zobaczyć ogrom tych skał (wysokich na około 60 metrów). Można też odpocząć ciesząc się widokiem na morze Śródziemne.

Opuszczamy przepiękne skały i udajemy się do Muzeum Narodowego Libanu. Możemy tam dojechać UBERem lub lokalną taksówką Allo Taxi. Za przejazd w jedną stronę nie powinniście zapłacić więcej niż 3 USD / 12 PLN.

Muzeum Narodowe jest głównym muzeum archeologii w Libanie. Zostało otwarte w 1942 roku, a po wielu wojnach (tych domowych oraz z sąsiednim Izraelem) przeszło gruntowną renowację. Obecnie posiada w swoich zbiorach przedmioty, których historia sięga od czasów prehistorycznych aż do średniowiecza Mameluków.

Najważniejsze eksponaty, które warto zobaczyć:

• figurki z Byblos
• sarkofag Achillesa
• mozaika Siedmiu Mędrców
• mozaika „Zazdrość” z czasów bizantyjskich

Przed zwiedzaniem warto ściągnąć aplikację muzeum (Google Play, iOS), która będzie naszym przewodnikiem w trakcie zwiedzania.

Godziny otwarcia muzeum i ceny biletów:

• Czynne od wtorku do niedzieli (09:00-17:00)
• Bilet normalny 5.000 LBP, studencki/młodzieżowy 1.000 LBP

Po zwiedzeniu muzeum polecamy skierować się na obiad do dzielnicy Mar Nicolas, w której znajdziecie polecaną przez nas i Anthoniego Bourdaina restaurację Le Chef. Mar Nicolas jest jedną z najbardziej różnorodnych dzielnic Bejrutu, często porównywaną do paryskiego Montmartre. Miejsce to zamieszkują liczne grupy wyznaniowe, znajdziecie tam zatem ciekawe połączenia kolorów i architektury budynków. Schody L’Escalier de L’Art są główną atrakcją tej dzielnicy. Spotykają się na nich liczni artyści – wspólnie rysują, grają na instrumentach lub robią spektakle uliczne.

Kolejnym punktem zwiedzania jest Plac Męczenników (Al Burj), główny plac w Bejrucie. Tutaj znajdują się najważniejsze instytucje tego kraju – Pałac Prezydencki (Grand Serail), główny meczet Mohammeda Amin i Katedra Maronitów Św. Jerzego.

W centrum placu znajduje się pomnik ku czci siedemnastu męczenników, którzy zostali straceni w 1916 roku za walkę o niepodległość Libanu. Obok znajduje się dawny budynek Opery Narodowej.

Ostatnim punktem zwiedzania w pierwszym dniu będzie dawny hotel Holiday Inn. W 1975 roku, w trakcje pierwszej wojny domowej w Libanie, hotel znalazł w samym centrum pola bitew i został kompletnie zniszczony przez wojska walczące o panowanie w rejonie luksusowych hoteli.

Wieczorem koniecznie wybierzcie się na kolację do jednego z miejsc serwujących kuchnię libańską – polecamy sprawdzoną restaurację Mezian.

Dzień 2

Po śniadaniu jedziemy wynajętym samochodem na południe. Zwiedzimy dwa główne miasta w południowej części kraju – Sydon (po arabsku Sajda) i Tyr (po arabsku Sur). Były to bardzo ważne ośrodki przez tysiąclecia. Polecamy ze sobą wziąć paszport, ponieważ po drodze zdarzają się kontrole wojska libańskiego i sił ONZ.

Pierwsze miasto które zwiedzimy to Sydon, oddalony o 42 km na południe od Bejrutu. To jedno z pierwszych miast, jakie zostały założone przez Fenicjan. Miasto portowe, które przez wiele lat było najważniejszym miastem fenickim, aż do czasów kiedy powstał Tyr.

Jedną z największych atrakcji Sydonu jest Zamek na Morzu (Kalaat Saida al-Bahriya), który powstał w czasach pierwszej krucjaty i stał się ważnym ośrodkiem w regionie. Dziś można zobaczyć – niestety – tylko pozostałości po tym zamku, czyli część murów, wież oraz meczet.

• Otwarte codziennie. Od poniedziałku do piątku między 09:00 i 16:00 i weekendy od 09:00 do 18:00.
• Cena biletu to 4.000 LBP

Oprócz zamku w Sydonie warto wejść do souk, czyli na targowisko. Kierujemy się na Stary Sydon, który powstał w czasach Sułtanatu mameluków w XV i XVI wieku. Ciasne uliczki między domami, sklepy i liczne garkuchnie – wszystko to znajdziecie w jednym miejscu. Poszukiwaczom pamiątek polecamy mały sklep (mapa), specjalizujący się w pamiątkach robionych na bazie cedru. Ich ceny są bardzo przystępne. Sklep jest łatwo znaleźć, ponieważ wisi nad nim ogromny plakat papieża Jana Pawła II.

W centrum Starego Miasta znajdziecie także Muzeum Mydła. Powstało w dawnej fabryce mydła z XV wieku i jest w nim prezentowana historia mydła od czasów fenicjańskich aż do dziś.

• Otwarte codziennie od 08:30 do 17:00
• Bilet wstępu: 5.000 LBP normalny, ulgowy 2.500 LBP. Cena zawiera oprowadzenie przez przewodnika w językach: angielskim, arabskim i francuskim

Ostatni punkt dzisiejszego zwiedzania to wspomniane wcześniej miasto Tyr.  Położone około 35 km na południe od Sydonu. Miasto odegrało ważną rolę w panowaniu Fenicjan na całym Morzu Egejskim oraz w powstaniu licznych kolonii na Sycylii, Korsyce, Cyprze ( najważniejsza w Kartaginie). W 332 r. p.n.e. miasto to zostało zdobyte przez Aleksandra Wielkiego, który po siedmiomiesięcznym oblężeniu zbudował groblę łączącą wyspę Tyr ze stałym lądem. Tyr ponownie stał się ważnym portem oraz ośrodkiem religijnym w czasach Imperium Rzymskiego i chrześcijańskich krucjat.

Miasto ma do zaoferowania liczne portowe restauracje, ale i atrakcje turystyczne. Dwie z nich, Nekropolia i Hipodrom, należą do Światowej Listy Dziedzictwa UNESCO.

Historia Nekropolii wraz z łukiem sięga wstecz aż do II wieku naszej ery. Warto zobaczyć ozdoby na licznych sarkofagach i grobach, wśród których znajdziemy freski z opowieści Homera. Niestety część została zniszczona przez rakiety Izraelczyków w trakcie wojny z 2006 roku.

• Codziennie od 08:30 do pół godziny przed zachodem słońca
• Bilet normalny 6.000 LBP
• Bilet studencki 3.000 LBP
• Bilet dziecięcy 1.000 LBP

Na południe od Nekropolii znajduje się druga największa atrakcja Tyru – Hipodrom. Zbudowany w II wieku naszej ery jest jednym z największych i najlepiej zachowanych hipodromów z czasów Imperium Rzymskiego. Tutaj odbywały się między innymi Igrzyska Tyryjskie. Miały tu również miejsce prześladowania chrześcijan przez Dioklecjana w III wieku.

• Codziennie od 08:30 do pół godziny przed zachodem słońca
• Bilet normalny 6.000 LBP
• Bilet studencki 3.000 LBP
• Bilet dziecięcy 1.000 LBP

Przed powrotem do Bejrutu polecamy zjeść obiadokolację w restauracji Le Phénicien, która specjalizuje się w owocach morza.

Dzień 3

Polecamy wstać wcześnie rano, bo dzisiejszy dzień będzie intensywniejszy. Udamy się na wschód w stronę Syrii (nie zapomnijcie wziąć ze sobą paszportów, na drogach zdarzają się kontrole dokumentów) i zwiedzimy trzy atrakcje z listy Światowego Dziedzictwa UNESCO: Dolinę Kadisha, las Bożych Cedrów oraz świątynię Jowisza i Bachusa w Baalbeku.

Jeśli wybieracie się do Libanu między październikiem a marcem, warto sprawdzić czy droga będzie przejezdna. Niestety w zimie przejazd jest często niemożliwy z uwagi na ogromną ilość śniegu.

Położona w północno-wschodniej części Libanu Dolina Bekaa słynie z licznych winiarni, położonych wzdłuż szlaku z Bejrutu do Baalbek.

Jedna z najlepszych winiarni w regionie to Château Ksara. Powstała w 1857 roku i jest najstarszą winiarnią w Libanie. Rocznie, z 14 różnych szczepów winogron produkuje się tam ponad trzy miliony butelek wina. Polecamy spróbować wina ze szczepu Ksara i Le Souverain. Oprócz sklepu, w którym można kupić wino oraz arak (anyżowy napój alkoholowy), winiarnia organizuje wycieczki po jej zakładach.

• W styczniu i lutym otwarte od poniedziałku do soboty (09:00-16:00)
• W marcu, listopadzie i grudniu 7 dni w tygodniu (09:00-17:00)
• Od kwietnia do października otwarte 7 dni w tygodniu (09:00-18:00)
• Nieczynne: 1 stycznia, w katolicką niedzielę wielkanocną oraz 25 grudnia
• Ceny wycieczek: 5.000 LBP z degustacją trzech win, 10.000 LBP z degustacją czterech win typu superior, 15.000 LBP z degustacją czterech win typu premium

Baalbek jest czwartym co do wielkości miastem w Libanie. W czasach rzymskich miasto nosiło nazwę Heliopolis i było głównym ośrodkiem kultu triady bogów: Jowisza, Bachusa i Wenus. Dziś miasto jest siedzibą partii radykalnych szyitów – Hezbollahu. Zaleca się nie robić tam zdjęć ludzi bez ich wcześniejszej zgody. Podobne zasady panują w odniesieniu do pól uprawnych, które są dookoła miasta.

Świątynia Jowisza (nazywana także Wielką świątynią) zbudowana została w połowie I wieku naszej ery. Kompleks składa się z czterech części: Propyleje (monumentalne wejście), dwóch dziedzińców i świątyni. Świątynia powstała w miejscu dawnego sanktuarium boga słońca Fenicjan – Baala-Hadada, utożsamianego przez Greków z Zeusem. Za czasów panowania Bizancjum cesarz Justynian wywiózł część kolumn do Konstantynopola w celu budowy kościoła Agia Sofia. Kolejne zostały wywiezione później, aby zbudować meczet Sulejmana w Stambule.

Świątynia Bachusa (nazywana także Małą świątynią) Znajduje się obok świątyni Jowisza, zachowała się w bardzo dobrym stanie. Pochodzi z połowy II wieku naszej ery i została wybudowana ku części Bachusa (Dionizosa) i bachanaliów (starorzymskie obrzędy na cześć Bachusa).

Świątynia Wenus (Okrągła świątynia) – niewielka budowla powstała w połowie III wieku tuż obok dwóch głównych sanktuariów.

• Otwarte codziennie.
• Od kwietnia do października otwarte w godzinach 08:30-19:00
• Od listopada do marca otwarte w godzinach 08:30-16:30
• Bilet normalny: 15.000 LBP
• Bilet ulgowy: 10.000 LBP

W porze obiadowej polecamy wybrać się na farmę Lakkis, która specjalizuje się w wyrobach mlecznych (wspaniałe sery i labneh) oraz w przysmaku z Baalbeku – Sfiha Baalbakiye. Jest to rodzaj małej pizzy z mięsem mielonym lub sosem pomidorowym.

Po zwiedzeniu Baalbek jedziemy na północny zachód w stronę miasta Baszarri. Droga prowadzi przez Świętą Dolinę (Wadi Kadisza) i okolice góry Jabal el Makmel. Droga przebiega przez tereny położone powyżej 2000 m.n.p.m. – warto śledzić warunki pogodowe, szczególnie jeśli wybieramy się tam w zimie. Dolina Kadiszy była w VII wieku schronieniem dla wielu grup chrześcijan: melchitów, Syryjskiego Kościoła Ortodoksyjnego, Ormian, Maronitów i Etiopczyków. Ze względu znajdujące się w niej kościoły i klasztory, dolina nazywana jest świętą (kadisza w języku aramejskim znaczy święta). Do najważniejszych klasztorów należą Deir Qannubin (kiedyś siedziba patriarchy Maronitów), Deir Mar Antonios Qozhaya i Mar Sarkis (zakon Maronitów) i Mar Lishaa (zakon Karmelitów). Mapę wszystkich klasztorów można znaleźć tutaj.

Las Bożych Cedrów (Horsh Arz el-Rab) to rezerwat cedrów libańskich rosnących na zboczach gór Jabal el Makmel. Niewielki las położony na wysokości ponad 2000 m n.p.m. jest pozostałością lasów cedrowych, które porastały szczyty gór Libanu. Najstarsze z drzew mają ponad 1500 lat.

• Czynne od marca do listopada (09:00-18:00)
• Wejście jest darmowe, można przekazać mały datek na konserwacje lasu, do czego zachęcamy
• Parking płatny 2.000 LBP za auto

Po zwiedzeniu Świętej Doliny oraz Lasu Bożych Cedrów wracamy do Bejrutu.

Dzień 4

Po śniadaniu wyruszamy na północ do nadmorskiej miejscowości Dżunija (Jounieh). Położone 15 km na północ od Bejrutu miasto jest popularnym ośrodkiem wypoczynkowym z kąpieliskami morskimi oraz największym kasynem (Cassino du Liban) w Libanie.

W pobliżu Dżunij/Jounieh wznosi się masyw góry Masnaa, na którym położona jest miejscowość Harisa z Sanktuarium Matki Bożej Pani Libanu (Notre Dame du Liban). Można tam dojechać samochodem lub gondolą linową Téléphérique, którą Wam polecamy. Zbudowana w 1965 roku łączy nadmorskie miasto Dżunija z miejscowością Harisa, który leży na wysokości 650 m n.p.m.. Podczas przejazdu można obserwować spektakularnie widoki oraz panoramę na zatokę Dżunij. Kolejka gondolowa działa od wtorku do niedzieli (10:00-18:00).

Ceny biletów:

• W jedną stronę od wtorku do czwartku: normalny 5.500 LBP, ulgowy 3.000 LBP
• W dwie strony od wtorku do czwartku: normalny 9.000 LBP, ulgowy 5.000 LBP
• W jedną stronę w piątki, weekendy i święta narodowe: normalny 7.000 LBP, ulgowy 4.000 LBP
• W dwie strony w piątki, weekendy i święta narodowe: 11.000 LBP, 6.000 LBP

Sanktuarium Matki Bożej Pani Libanu stoi dosłownie obok przystanku kolejki gondolowej. Oprócz monumentalnej katedry Maronitów, charakterystycznym elementem jest biały 9-metrowy posąg Najświętszej Marii Panny, a wewnątrz bazy posągu znajduje się mała kaplica. Przed wejściem znajduje pomnik poświęcony 77. podróży apostolskiej Jana Pawła II, który odwiedził Liban w 1997 roku.

Budowę sanktuarium rozpoczęto w 1904 roku, w 50. rocznicę ogłoszenia dogmatu o Niepokalanym Poczęciu Najświętszej Maryi Panny przez patriarchę Eliasza Hoyek. Każdego roku odwiedza je ponad dwa miliony pielgrzymów – chrześcijan a także muzułmanów, którzy czczą Matkę Boską wspomnianą w Koranie.

Po zwiedzeniu Harisy oraz powrocie z góry Masnaa do Dżuniji polecamy odwiedzić restaurację Makhlouf, która jest położona tuż obok dolnej stacji kolejki gondolowej.

Drugą połowę dnia spędzimy w mieście Byblos (Dżubajl), położonym około 30 kilometrów na północ od Bejrutu. Było to kiedyś jedno z najważniejszych miast regionu śródziemnomorskiego. Tutaj powstał alfabet fenicki, z którego wywodzi się alfabet grecki.

Miasto zostało wpisane na Światowej Listę Dziedzictwa UNESCO ze względu na liczne zabytki. Najważniejsze atrakcje to Świątynia Baalat Gubal z 2800 roku p.n.e., szybowe groby królewskie z II tysiąclecia p.n.e, rzymski teatr, zamek krzyżowców z XII wieku i katedra św. Jana Chrzciciela.

Po powrocie do Bejrutu, wieczorem proponujemy zjeść kolację w jednej z licznych tawern położonych nad morzem.