Plan zwiedzania Aten – Starożytna architektura, punkty widokowe i lokalne przysmaki

Dzień 1

Zwiedzanie rozpoczynamy od najważniejszego muzeum Aten, Narodowego Muzeum Archeologicznego (Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο/Ethniko Arheologiko Mouseio). Powstało w 1889 roku i jest największym muzeum w Grecji, a także jednym z najważniejszych na świecie. Znajdziecie tam zabytki archeologiczne z całej Grecji, od czasów prehistorycznych do późnego antyku.

Muzeum podzielone jest na dziewięć chronologicznych części: od czasów prehistorii do końca IV w n.e.. Najważniejsze zbiory muzeum pochodzą jednak z czasów świetności kultury mykeńskiej:

• Maska Agamemnona
• Freski z Santorynu
• Mechanizm zegara/komputera z Antykithiry
• Słynne rzeźby: brązowa rzeźba Zeusa, Posejdon z Artemizjon, Atena Warwakio oraz statua Asklepiosa

Na spokojne zwiedzanie najważniejszych eksponatów muzeum należy przeznaczyć minimum dwie godziny. W razie pytań, pracownicy muzeum z chęcią na nie odpowiedzą.

Bilety wstępu (w sezonie, od 1. kwietnia do 31. października):

• Normalny 12 EUR / 55 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia 6 EUR / 28 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Bilety wstępu (poza sezonem, od 1. listopada do 31. marca):

• Wszystkie bilety 6 EUR / 28 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Bilet kombo (Muzea: archeologiczne, bizantyjskie, epigraficzne oraz numizmatyczne):

• Normalny 15 EUR / 69 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia 8 EUR / 37 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Godziny otwarcia:

• Od 1/11 – 31/3: w wtorki 12:30 – 20:00, pozostałe dni 08:30 – 16:00
• Od 1/4 – 31/10: w wtorki 12:30 – 20:00, pozostałe dni 08:00 – 20:00
• Nieczynne: Nowy Rok, 25 marca, 1 maja, niedziela Wielkanocna, 25 i 26 grudnia

Zaraz obok Narodowego Muzeum Archeologicznego swoją siedzibę ma Politechnika Ateńska, która odegrała ważną rolę w czasie Junty Czarnych Pułkowników (1967 – 1974). Do dziś znajduje się na terenie politechniki brama, którą 17. listopada 1973 przejechał czołg, zabijając studentów walczących o obalenie Junty.

Kawałek wyżej w stronę Wzgórza Strefi / Λοφος του Σρεφη, znajduje się jedna z najdziwniejszych dzielnic Aten – Eksarchia/Εξάρχεια. Mieszka tam wielu ateńskich artystów i intelektualistów, znajdziecie tam także siedziby grup antyfaszystowskich które prowadzą wiele kooperatyw i centrów socjalnych. W dzielnicy Eksarchia znajdziecie mnóstwo graffiti oraz street artu o wydźwięku antyfaszystowskim i antykapitalistycznym, sklepy fair trade, księgarnie oraz lokale z wegańskimi daniami. Z uwagi na aktywność różnych grup, warto omijać to miejsce w dwóch datach: 17 listopada (rocznica protestów z 1973 roku) oraz 8 grudnia (rocznica zamieszek ateńskich), kiedy mogą być tam organizowane manifestacje i protesty.

Jeśli podczas zwiedzania urządzacie przerwy na kawę, polecamy wizytę w Barze Intriga lub Cuzco Cafe.

Plac Omonia / Πλατεία Ομονοίας to historyczny plac Aten oraz główny węzeł komunikacyjny stolicy. Spotykają się tam główne ulice Aten oraz dwie linie metra (Zielona o numerze 1 oraz Czerwona o numerze 2). Obecny wygląd placu zawdzięczany jest burmistrzowi Aten, który w 2020. roku postanowił przywrócić mu wygląd z czasów lat 60- i 70-tych XX. wieku – znajdowała się tam wtedy fontanna i ogromny teren zielony dookoła niej. Z Placu Omonia kierujemy się do Monastiraki, przechodząc ulicą Athinas / Αθηνάς.

Po prawej stronie zlokalizowany jest Dawny Ratusz Ateński / Δημαρχιακό Μεγάρο των Αθηνών. Zbudowany w 1874. roku w stylu neoklasycznym, budynek przez ponad 110 lat służył jako ratusz. Dziś służy głównie jako miejsce do spotkań z zagranicznymi gośćmi, zawierane są tam też śluby cywilne. Po drugiej stronie ratusza znajduje się plac Kotzia / Πλατεία Κοτζιά z budynkiem Banku Narodowego Grecji oraz pałacami Mela i Stavrou.

Warwakios Agoras / Βαρβάκειος Αγορά to główna hala targowa miasta, w której Ateńczycy robią zakupy od 1886. roku. Znajdziecie tam halę mięsną, rybną, z warzywami/owocami, a także lokale ze świeżo paloną kawą, orzechami, suszonymi owocami i alkoholem.

Na ul. Ewripidou znajdziecie najlepsze przyprawy oraz kulinarne delikatesy w całych Atenach. Po przyprawy polecamy Wam udać się do sklepu Fotsis, gdzie personel pomoże Wam w wyborze (przypraw, ale także herbat – wybór jest ogromny). Koniecznie spróbujcie lokalnych produktów delikatesowych, w tym szczególnie wędliny – polecamy sklepy Miran oraz Karamanlidika, gdzie możecie też urządzić degustację zakupionych produktów w mini tawernie.

Plac Monastiraki / Πλατεία Μοναστηρακίου, to jeden z najważniejszych placów starych Aten. Nazwę zawdzięcza dawnemu klasztorowi, który znajdował się tam zanim w 1759. roku został przerobiony na znajdujący się do dziś w tym miejscu meczet. To właśnie na Monastiraki rozpoczyna się Plaka, jedna z licznych dróg do Akropolu oraz na starówkę Ateńską.

Będąc na Placu Monastiraki, warto zajrzeć do małego katolickiego kościoła na środku placu, do zbudowanego z kawałków wysadzonej świątyni Zeusa meczetu (obecnie to odział Muzeum Greckiej Sztuki Ludowej), oraz do budynku kolejki miejskiej/metra z 1895. roku, które do dziś zatrzymało dawną nazwę Μοναστήριον.

Kawałek obok Placu Monastiraki znajduje się Plac Abisyński / Πλατεία Αβησσυνίας, gdzie mieści się największy pchli targ w Grecji, potocznie nazwany Giousouroum / Γιουσουρούμ.

Na obiad polecamy Wam sprawdzoną restaurację Savvas przy ulicy Ermou, zaraz obok Placu Monastiraki. Można tam spróbować przysmaków kuchni greckiej, a także dań z Politiki Kouzina czyli Politycznej kuchni zwanej też Kuchnią Konstantynopola, na cześć Greków zamieszkających przez wieki Stambuł.

Lokal słynie także z pięknego widoku na górę Akropol z balkonu na najwyższym piętrze – jeśli planujecie być w Atenach w weekend, polecamy zarezerwować stolik właśnie na ostatnim piętrze.

Po obiedzie przejdziemy się najbardziej ruchliwym deptakiem Aten – ulicą Ermou. Ulica ta jest często porównywana do słynnej londyńskiej Oxford Street, z powodu ogromnej ilości sklepów jakie tam się znajdują. W środkowej części ulicy znajduje się kościół Matki Boskiej Kapnikarea / Εκκλησία της Παναγίας Καπνικαρέας, jeden z najstarszych kościołów w Atenach. Kościół ten prawdopodobnie został zbudowany w połowie XI. wieku na planie krzyża, w stylu bizantyjskim. Warto wejść do środka, zobaczyć piękne wnętrze świątyni, a także zaobserwować różnice poziomu gruntu pomiędzy nowożytnymi Atenami, a tymi z XI. wieku.

Obok ulicy Ermou znajduje się także Katedra Zwiastowania Matki Bożej / Μητροπολιτικός Ναός Αθηνών. To siedziba arcybiskupa Aten i całej Grecji, a także główna świątynia Greckiego Kościoła Prawosławnego. Zbudowana została pod koniec XIX. wieku, a wymagało to zniszczenia ponad 70 świątyń bizantyńskich w celu zdobycia budulca. W przeszłości organizowane były tam koronacje królów Grecji, a dziś odbywają się w nim uroczyste pogrzeby władców oraz sławnych Greków.

Jeśli szukacie pamiątek fair-trade z Grecji, serdecznie polecamy Wam sklep Flâneur Souvenirs & Supplies, gdzie znajdziecie ogromną ilość pamiątek dobrej jakości o tematyce greckiej/ateńskiej w przystępnych cenach, plus gwarancję że wszystkie te rzeczy zostały wyprodukowane w Grecji.

Kawałek dalej znajdziecie Brew Str. – jeden z najlepiej zaopatrzonych sklepów z piwami kraftowymi w centrum Aten. Można wypić zakupione trunki na miejscu, ale polecamy Wam zachować je do wieczora i odbyć ich degustację na górze Lykabetus. Możecie też zamówić piwa kraftowe z polecanego sklepu BeerShop.gr, który bez dodatkowych kosztów dostarczy Wam je pod wskazany ateński adres.

Przy sprzyjającej pogodzie, polecamy spędzić wieczór na drugim najwyższym szczycie Aten, Górze Lykabetus / Λυκαβηττός, gdzie z wysokości 277 m.n.p.m. roztacza się piękny widok na całe Ateny. Według mitologii greckiej, powstanie Góry Lykabetus zawdzięczamy bogini Atenie, która rzuciła w to miejsce ogromny głaz.

Na górę dostać się można na różne sposoby. Najłatwiejszym sposobem jest skorzystanianie z kolejki, która łączy szczyt z ulicą Plutarchu. Kolejka kursuje przez cały rok od 9:00 do 1:30 w nocy (w zimie do 22:00/23:00), co 10-30 minut. Trasa trwa trzy minuty w jedną stronę, a za bilet w obie strony zapłacicie: 7 EUR / 32 PLN za normalny, 4 EUR / 18 PLN za ulgowy.

Jeśli chcecie wejść na nogach, szlak nie należy do ciężkich, a wejście pod kościół św. Jerzego zajmie Wam około 20-30 minut.

Ze szczytu będziecie mogli zobaczyć najważniejsze atrakcje Aten – Akropol, budynek parlamentu, Świątynię Zeusa, dawny Stadion Olympijski oraz teatr Lykabetus, gdzie przez lata odbywały się koncerty słynnych gwiazd takich jak m. in. Peter Gabriel, Ray Charles, Paco de Lucia i Radiohead.

Dzień 2

Do zwiedzania atrakcji drugiego dnia zalecane jest kupienie biletu – karnetu. W cenie karnetu dostajecie wejście do najważniejszych atrakcji Aten: Akropol, Agora Ateńska, Cmentarz Keramikos, Biblioteka Hadriana, Rzymska Agora oraz Świątynie Zeusa/Olympeion. Za bilet zapłacicie 30 EUR / 138 PLN, niestety nie ma biletu ulgowego. Bilet ważny jest pięć dni, a do każdej atrakcji można wejść tylko raz. 

Można także kupić pojedyncze wejściówki, jeśli interesuje Was zwiedzanie tylko wybranych obiektów:

Bilety wstępu do Akropolu (Od 1. kwietnia do 31. października):

• Normalny 20 EUR / 92 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia 10 EUR / 46 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE zwiedzają za darmo

Bilety wstępu do Akropolu (Od 1. listopada do 31. marca):

• Wszystkie bilety 10 EUR / 46 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE zwiedzają za darmo

Bilety wstępu do pozostałych atrakcji (od 1. kwietnia do 31. października):

• Normalny 10 EUR / 46 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia 5 EUR / 23 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE zwiedzają za darmo

Bilety wstępu do pozostałych atrakcji (od 1. listopada do 31. marca):

• Wszystkie bilety 5 EUR / 23 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE zwiedzają za darmo

Bilety można kupić także online, dzięki czemu nie będziecie stać w kolejce do kasy.

Kierujemy się kierunku wzgórza, na którym stoi najsłynniejsza atrakcja Aten, czyli Akropol Ateński / Ακρόπολη Αθηνών. Świątynia powstała w V w. p.n.e. w czasach rządów Peryklesa, w miejsce dawnej świątyni która została zniszczona przez najazd Persów. Podczas odbudowy powstało kompleks świątyń ku części bogini Ateny, a całość budowy była nadzorowana przez Fidiasza oraz architektów Iktinosa, Kallikaratesa oraz Mnesiklesa. Przez kolejne tysiąclecia świątynia uległa degradacji spowodowanej przerabianiem jej na kościoły i meczety, przez bombardowania w trakcje wojem oraz kradzież licznych artefaktów przez lorda Elgina (Thomasa Bruce’a). Proces restauracji Akropolu rozpoczęto dopiero w 1975. roku i trwa on do dziś.

Akropol podzielony jest na czternaście części. Najważniejsze z nich to oczywiście Partenon / Παρθενώνας – stojąca po środku świątynia Ateny, widoczna z całych Aten. Obok znajdziecie Erechtejon / Ερέχθειο – świątynię poświęconą Atenie oraz Posejdonowi, którzy według mitologii właśnie na wzgórzu Akropol walczyli między sobą o wybór nazwy miasta. Portyk z Kariatydami to najważniejsze miejsce Erechtejonu. Obecnie są one kopiami dawnych Kariatyd, a oryginały możecie zobaczyć w Muzeum Akropolu oraz w Muzeum Brytyjskim, gdzie znajduje się jedna z nich, skradziona przez Elgina.

Między Erechtejonem i Partenonem znajdują się pozostałości dawnej Świątyni Ateny. Na wschód od Partenonu zlokalizowany jest punkt widokowy z flagą Grecji, która wisi tam nieprzerwanie od 1822. roku, z jedyną przerwą w trakcie niemieckiej okupacji, gdy wisiała tam flaga nazistowskich Niemiec.

Wchodząc do Akropolu, po prawej stronie znajdziecie Odeon Heroda Attyka / Ωδείο Ηρώδου του Αττικού z II wieku n.e. To jeden z najważniejszych otwartych teatrów w Grecji. Jego znakomita akustyka przyciąga licznych artystów oraz piosenkarzy, takich jak m.in. Foo Fighters, Florence and the Machine, Jan Garbarek, Zbigniew Preisner i wielu innych. Niestety poza koncertami nie ma możliwości zwiedzania Odeonu. Jeśli jesteście zainteresowani wizytą, polecamy sprawdzanie repertuaru na stronach Viva oraz Ticketservices.

Godziny otwarcia:

• Od 1. listopada do 31. marca: 08:00 – 15:00
• Od 1. kwietnia do 31. października: 08:00 – 20:00
• W trakcie sierpniowej pełni księżyca Akropol jest otwarty do 01:00 a nawet do 02:00 w nocy
• Nieczynne: Nowy Rok, 25 marca, 1 maja, niedziela Wielkanocna, 24, 25 i 26 grudnia

Ostatni punktem zwiedzania przed obiadem jest słynna Agora Ateńska / Αρχαία Αγορά Αθηνών – Άρειος Πάγος. Pierwsze ślady agory pochodzą z roku 600. p.n.e. z czasów panowania Solona, kiedy była ona nieregularnym placem. Dopiero w okresie klasycznym zaczęła się rozbudowa agory do postaci, w jakiej trwa do dziś. Agora w czasach prehellenskich była ważnym ośrodkiem dla Ateńczyków. Znajdował się tam budynek sądu, mennica, główny plac handlowy, miejsce przemówień, Hefajstejon (Świątynia Hefajstosa) oraz Stoa Attalosa.

Stoa Attalosa / Στοά του Αττάλου to rekonstrukcja starożytnego portyku z czasów panowania króla Pergamonu Attalosa II, w połowie II wieku p.n.e. Został on zniszczona w 267. roku podczas najazdu Herulów, a rekonstrukcji dokonano w latach 50-tych XX. wieku. Dzisiaj znajdziecie tam muzeum Agory, a Stoa Attalosa uważana jest za pierwszą galerią handlową świata. To właśnie tam, w kwietniu 2003. roku, podpisano traktat ateński skutkujący przystąpieniem dziesięciu nowych krajów (w tym Polski) do Unii Europejskiej.

Godziny otwarcia:

• Od 1. listopada do 31. marca: 08:00 – 15:00
• Od 1. kwietnia do 31. października: 08:00 – 20:00
• Nieczynne: Nowy Rok, 25 marca, 1 maja, niedziela Wielkanocna, 24, 25 i 26 grudnia

Na obiad polecamy Wam skierować się do rybnej tawerny Zisis – Ζήσης Ψαράκι στο Χωνάκι, aby skosztować wyśmienitych owoców morza w dobrych cenach, razem z dobrym ouzo lub winem. Jeśli pogoda dopisze, warto zamówić porcję na wynos – otrzymacie danie w rodzaju „fish and chips”, czyli pełny rożek ze świeżymi frytkami oraz kawałkami ryby lub owoców morza za ok. 7 EUR / 32 PLN.

Jesli lubicie słodkie desery, koniecznie skorzystajcie z bogatej oferty cukierni Serbetospito / Σερμπετόσπιτο, przy placu Psyri. Wszystkie ciasta są zrobione z najlepszych składników, a porcje są dość duże i można się nimi dzielić z innymi uczestnikami posiłku. Polecamy spróbować zupy czekoladowej z lodami / Σοκολατόσουπα ζεστή με παγωτό, biszkoptowej pity / To „Γαμο….γλυκό” – Μπισκοτόπιτα oraz ciasta miłości / Τo γλυκό της αγάπης.

Po posiłku wróćcie na ulicę Monastiraki i spacerem podążajcie w kierunku przystanku Thiseio.

Ostatnim punktem zwiedzania drugiego dnia jest Keramikos / Κεραμεικός. Keramikos to dzielnica starożytnych Aten, w której zamieszkiwały osoby wyrabiające przedmioty ceramiczne, a ich patronem był Keramos. Główna droga prowadząca do Keramikos to Święta Droga / Ιερα Οδός, która w starożytności łaczyła Elefsinę / Ελευσίνα z Atenami. Będąca centralnym punktem dzielnicy Keramikos nekropolia była przeznaczona dla zasłużonych obywateli Aten, takich jak Solon, Perykles lub Teramenesa. Do dziś można zobaczyć ekspozycję okazałych nagrobków na poboczach Świętej Drogi. W budynku muzealnym możnecie zobaczyć najcenniejsze znaleziska Keramikosu, których nie włączono do zbiorów Narodowego Muzeum Archeologicznego.

Godziny otwarcia:

• Od 1. listopada do 31. marca: 08:00 – 15:00
• Od 1. kwietnia do 31. października: 08:00 – 20:00
• Nieczynne: Nowy Rok, 25 marca, 1 maja, niedziela Wielkanocna, 24, 25 i 26 grudnia

Końcówkę drugiego dnia polecamy Wam spędzić w dzielnicy Gazi / Γκάζι, słynnej z życia nocnego oraz mnóstwa bardzo dobrych barów i klubów. Nazwa pochodzi od dawnej gazowni, która istniała i działała bez przerwy przez ponad 100 lat aż do końca lat 90-tych XX. wieku, gdy dawny zakład przekształcono na Technopolis – nowoczesną przestrzeń do organizowania koncertów, eventów i licznych happeningów. Przed wizytą w Atenach, koniecznie odwiedźcie stronę Technopolis i sprawdźcie aktualny repertuar koncertowy i wystawienniczy.

Jeśli dopadnie Was wieczorny głód, polecamy się udać do Kalamakia O Elvis / Καλαμάκια ο Ελβις, miejsca nazywanego przez Ateńczyków „królem wszystkich souvlaki). Zjecie tam najlepsze souvlaki (szaszłyk) w całych Atenach. W tygodniu lokal jest czynny do 3:00 w nocy, a w weekendy do 5:00 nad ranem (albo do wyczerpania zapasu mięsa).

Dzień 3

Spacer rozpoczynamy po śniadaniu w lokalu LUKUMADES. To mały lokal przy ulicy Aiolou, specjalizujący się w greckich pączkach lukumades. Polecamy spróbować różnych rodzajów: m. in. zwykłych, z miodem, z biszkoptem oreo lub polanych czekoladą.

Po śniadaniu kierujemy się na ulicę Panepistimiou / Πανεπιστιμίου, czyli Uniwersytecką. Ma długość 1.2 km i łączy plac Omonia z placem Syntagma, gdzie znajdują się niektóre z najważniejszych budynków Aten, a większość z nich związanych jest z uniwersytetem.

Pierwszy budynek który zobaczycie po lewej stronie to Grecka Biblioteka Narodowa / Εθνική Βιβλιοθήκη της Ελλάδος, jeden z trzech wspaniałych budynków zaprojektowanych przez architekta Theofila Freiherr von Hansena. Biblioteka została założona w 1824. roku, gmach wybudowano w stylu neoklasycznym (jak większość budynków w Atenach po wyzwoleniu spod panowania Turcji w XIX. wieku), i przez lata była główną biblioteką narodową Grecji. Większość woluminów zostało przekazanych do nowej siedziby biblioteki, ale do dziś zostało w niej około 4500 starogreckich rękopisów, takich jak Ewangelia Jana, Ewangelia Mateusza lub pierwsze wydania Homera.

Dumny budynek po środku to wybudowany w 1837. roku główny gmach Uniwersytetu Narodowego im. Kapodistriasa w Atenach / Εθνικόν και Καποδιστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών. To najstarszy uniwersytet w Grecji, a także na całych Bałkanach. Na początku istniały tutaj cztery fakultety, a obecnie znajdziecie tam 35 wydziałów zgrupowanych wokół ośmiu szkół / σχολές, takich jak np. ekonomia, edukacja, prawo, filozofia lub teologia.

Ostatni budynek w kwadracie uniwersyteckim to Akademia Ateńska / Ακαδημία Αθηνών. Powstała w 1826. roku, aby przywrócić ideę starożytnej Akademii Platona, w celu dialogu i promowania technologii, sztuki i literatury oraz do kontaktu z innymi akademiami w Grecji i na świecie. Dziś działa tam 19 ośrodków badawczych, a Akademia co roku nagradza najlepszych pisarzy lub organizacje.

Kawałek dalej znajduje się rzymskokatolicka katedra św. Dionizego Areopagity / Καθεδρικός Ναός Αγ. Διονυσίου Αρεοπαγίτου των Καθολικών zbudowana w 1865. roku. To typowy gmach w stylu bazylikowym, z portykiem podtrzymywanym przez marmurowe kolumny. Jeżeli chcielibyście wziąć udział w greckiej mszy, możecie sprawdzić godziny nabożeństw na stronie kościoła.

Ostatnim ważnym budynkiem na ul. Panepistimiou jest luksusowy dziewięciopiętrowy Hôtel Grande Bretagne / Ξενοδοχείο Μεγάλη Βρεταννία. Zbudowany został w 1878. roku i był jednym z pierwszych budynków Aten, które zostały zelektryfikowane. W hotelu znajduje się 384 pokoi, z których 79 to apartamenty (suite), a dwa z nich to apartamenty królewskie o powierzchni 550 metrów kwadratowych. Wynajęcie takiego apartamentu na jedną noc kosztuje około 32.000 EUR / 146 960 PLN.

Majestatyczny budynek stojący na wprost od ul. Panepistimiou to głównych gmach Parlamentu Grecji / Βουλή των Ελλήνων. Zbudowany w 1843. roku, po przeniesieniu stolicy kraju z Nauplionu do Aten służył jako Pałac Królewski. Pod koniec lat 40-tych XIX. wieku, na wschód od budynku rozpoczęto tworzenie Ogrodów Królewskich / Βασιλικοι Κήποι (obecnie to Ogrody Narodowe / Εθνικός Κήπος). Gmach spełniał rolę pałacu aż do 1922 roku, kiedy rodzina królewska przeniosła się do pałacu w Tatoi na północ od Aten. 25. marca 1932. roku (rocznica powstania Greków z 1821 roku) odsłonięto Pomnik Nieznanego Żołnierza, a pierwsza sesja parlamentarna w nowym budynku odbyła się 1. lipca 1935. roku. Zwiedzanie parlamentu jest możliwe po wcześniejszej rezerwacji online i jest darmowe.

W Grobie Nieznanego Żołnierza znajduje się ziemia z miejsc, w których walczyli greccy żołnierze (od pierwszej bitwy w Sarantoporon w trakcje I. Wojny Bałkańskiej do ostatniej bitwy na Cyprze w 1974. roku). Honorową wartę pełni tam elitarny odział greckiego wojska, Gwardia Prezydencka. Żeby zostać jej członkiem, trzeba spełnić liczne wymagania odnośnie wzrostu, wyglądu i budowy ciała. Pełnienie honorowej warty trwa godzinę i w tym czasie żołnierze nie mogą się w ogóle ruszać. Jedynie po pół godziny wykonują kilka specjalnych ruchów w celu rozluźnienia mięśni.

Mundury żołnierzy warty honorowej są identyczne z tymi, jakie nosili greccy żołnierze podczas walk z Turkami w 1821. roku. Spódnica (fustanela) ma zaprasowane 400 fałd upamiętniających 400 lat niewoli tureckiej. Na głowie żołnierze noszą czerwoną czapkę fario / φάριο na wzór tureckiego fezu, mają też specjalne czerwone trzewiki tsarouhia / τσαρούχια z doczepionymi pomponami, w których kiedyś był ukryty mały nóż. Chociaż cały ubiór waży ponad 30kg (sam but waży nawet 3kg) i pełnienie w nim warty jest wyczerpujące, jest to jeden z największych zaszczytów jakich można dostąpić podczas służby w armii greckiej. Pamiętajcie, aby zachowywać się z odpowiednim szacunkiem w trakcie robienia zdjęć.

Ubiór żołnierzy warty honorowej różni się w zależności od pogody, bywa też inny w dni świąteczne. 19. maja Ewzoni są ubrani w stroje pontyjskie (dzień pamięci o ludobójstwie Greków Pontyjskich), a 20. maja możecie ich zobaczyć w stroju kreteńskim (rocznica Bitwy o Kretę w 1941 roku).

Zmiana warty odbywa się co godzinę, ale szczególnie polecamy Wam przyjść na uroczystą zmianę warty o 11:00 w niedzielę, aby zaobserwować przemarsz całej kompanii Ewzoni raz z orkiestrą wojskową.

Po drugiej stronie Parlamentu zlokalizowany jest Plac Syntagma (Konstytucji) / Πλατεία Συντάγματος, główne miejsce licznych demonstracji w nowoczesnej Grecji, a także różnych happeningów. Pod placem znajduje się stacja Metra (linie Czerwona 2 i Niebieska 3).

Ethnikos Kipos (Park Narodowy) / Εθνικός Κήπος jest jeden z najbardziej charakterystycznych miejsc starych Aten. Te 28,5 hektara to zielone płuca miasta, pozostałość po dawnych Ogrodach Królewskich. To świetne miejsce na odpoczynek na ławce pod drzewami. Park powstał w 1839. roku z inicjatywy Królowej Amalii, która dziennie spędzała wiele godzin na jego pielęgnacji. Zasadzono tam 15000 roślin z Genowy oraz liczne gatunki z Przylądku Sounio i wyspy Eubea. Najsłynniejsze rośliny w parku Ethnikos Kipos to palmy waszyngtonie nitkowate. Zasadzone w 1842. roku, do dziś królują nad głównym wejściem do parku. W parku znajdziecie też małe jeziorka, plac zabaw, kawiarnie oraz pozostałości dawnego ZOO.

Przy wyjściu z Parku znajduje się Zappeion / Ζάππειον, przepiękny neoklasyczny budynek z 1888. roku. Zbudowany został specjalne dla potrzeb pierwszych nowożytnych igrzysk olimpijskich w 1896. roku jako główna hala do walk szermierczych. Dziś to ważne centrum wystawowo-kongresowe.

Panathinaiko Stadio / Παναθηναϊκό Στάδιο (lub Kalimarmaro / Καλιμάρμαρο) to jedna z najsłynniejszych zrekonstruowanych budowli w Atenach. Stadion został zrekonstruowany na letnie igrzyska olimpijskie w 1896 roku, w miejscu dawnego stadionu z 330. roku p.n.e. (wielkie igrzyska panateńskie). Stadion może pomieścić 80000 widzów i jest jedynym na świecie stadionem zbudowany z marmuru. Obecnie jest wykorzystany w trakcie ważnych wydarzeń kulturalnych oraz jako meta Maratonu Ateńskiego. Obecnie stadion podlega pod Grecki Komitet Olimpijski i działa tam Muzeum Olimpijskie.

Bilet w cenie z przewodnikiem audio:

• Normalny 5 EUR / 23 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia oraz uczniowie i studenci3 EUR / 14 PLN
• Dzieci do 6 roku życia wchodzą za darmo

Godziny otwarcia:

• Od 1. listopada do 31. marca: Codziennie 08:00 – 17:00
• Od 1. kwietnia do 31. października: Codziennie 08:00 – 19:00

Wejście jest darmowe codziennie od 07:30 do 09:00 w celu uprawiania joggingu, po wydrukowaniu, wypełnieniu i przekazaniu formularza (niestety dostępny jest tylko po grecku).

Idąc ze stadionu w stronę Akropolu, nie sposób nie przejść obok Świątyni Zeusa Olimpijskiego – Olimpiejon / Ναός του Ολυμπίου Διός. Jej budowę rozpoczęto w VI. wieku p.n.e., a ukończono w II. wieku n.e. Świątynię ukończono w 132. roku za panowania cesarza Hadriana i miała wtedy wielkość pół hektara. 108 kolumn wspierało dach świątyni, a w środku znajdowała się kopia posągu Zeusa dłuta Fidiasza. Niestety w średniowieczu ogromna ilość materiału ze świątyni została wykorzystywana do budowy meczetów i do dziś zachowało się tylko 15 kolumn, z których jedna leży na ziemi, powalona prze wichurę w 1858. roku.

Bilet wstępu (Od 1. kwietnia do 31. października):

• Normalny 6 EUR / 28 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia 3 EUR / 14 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Bilety wstępu (Od 1. listopada do 31. marca):

• Wszystkie bilety 3 EUR / 14 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Posiadacze biletu-karnetu, o którym wspomnieliśmy wcześniej, nie muszą kupować biletu.

Godziny otwarcia:

• Od 1. listopada do 31. marca: 08:00 – 15:00
• Od 1. kwietnia do 31. października: 08:00 – 20:00
• Nieczynne: Nowy Rok, 25 marca, 1 maja, niedziela Wielkanocna, 24, 25 i 26 grudnia

Idąc dalej w kierunku Akropolu przejdziecie przez Łuk Hadriana / Πύλη του Αδριανού, wzniesiony za panowania cesarza Hadriana w trakcie rozbudowy miasta i tworzenia nowej dzielnicy. Na sklepieniu łuku zostały wyryte dwie inskrypcje: „Oto są Ateny, starożytne miasto Tezeusza” z strony Akropolu a z drugiej „Oto jest miasto Hadriana, nie Tezeusza”.

Ostatnim punkt zwiedzania przed przerwą jest jedno z najnowszych muzeum Aten, Muzeum Akropolu w Atenach / Μουσείο Ακρόπολης. Nowe Muzeum Akropolu znajduje się około 300 metrów od Partenonu i zostało otwarte w 2009. roku. Konkurs na projekt wygrał zespół architekta Bernarda Tschumiego propozycją w stylu dość nowoczesnym z dużą ilością okien i widokiem na Akropol. Jednym z głównych powodów otwarcia muzeum było odzyskanie skradzionych marmurów Elgina z Muzeum Brytyjskiego.

Na czterech piętrach muzeum znajdziecie rzeźby, artefakty, posągi oraz fragmenty budowli znalezione na Akropolu. Najważniejsze z nich to oryginalne pięć z sześciu kariatyd z Erechtejonu, fragmenty fryzu Fidiasza zdobiącego Partenon, 92 marmurowe metopy (elementy zdobnicze), grecką stelę „Ateny zadumanej”, a także kolekcję narzędzi użytych w trakcie budowy. Na trzecim piętrze znajduje się kawiarnio-restauracja, gdzie można odpocząć przy kawie lub zjeść coś w przystępnych cenach.

Bilet wstępu (Od 1. kwietnia do 31. października):

• Normalny 10 EUR / 46 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia 5 EUR / 23 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Bilety wstępu (Od 1. listopada do 31. marca):

• Normalny 5 EUR / 23 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia 3 EUR / 14 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Godziny otwarcia:

• Od 1. listopada do 31. marca: poniedziałek – czwartek: 09:00-1700, piątek: 09:00-22:00, weekend 09:00-20:00
• Od 1. kwietnia do 31. października: poniedziałek: 08:00-1600, piątek: 08:00-22:00, pozostałe dni 08:00-20:00
• W Wigilię i Sylwestra muzeum czynne jest: 09:00-15:00
• W Wielki Piątek muzeum czynne jest: 12:00-18:00 a w Wielką Sobotę: 08:00-15:00
• Nieczynne: Nowy Rok, niedziela Wielkanocna, 25 i 26 grudnia

Po odpoczynku wybierzcie się na spacer po Place / Πλακα, historycznej części Aten. Plaka to dzielnica dookoła Akropolu, jedyna w której ludzie mieszkają nieprzerwanie od czasów starożytnych do dziś, a którą sami Ateńczycy nazywają Dzielnicą Bogów / Συνοικία των Θεών. Dziś to dzielnica popularna wśród turystów – w XIX-wiecznych domach znajdziecie mnóstwo sklepów z pamiątkami, a także restauracje i kawiarnie.

To właśnie tam możecie poczuć klimat Aten z początku XX. wieku, ale polecamy jednak skręcić w prawo i wspiąć się w kierunku Akropolu do dzielnicy Anafiotika / Αναφιώτικα. To jedna z najciekawszych dzielnic w Place, przypominająca bardziej wyspy Cyklad niż Ateny. Dzielnica powstała w połowie XIX. wieku, kiedy król Otton I zaprosił najlepszych budowniczych z wyspy Anafi do odbudowy Aten. Budowniczy postanowili, że przy okazji wybudują też u stóp Akropolu domy dla siebie, ponieważ ziemia była tam tania. I tak właśnie w Atenach powstały domy na wzór domów z Anafi. Ciekawostką jest, że pierwsze z nich powstały nielegalne, a zanim grecka biurokracja się zorientowała – powstała cała nowa dzielnica. Warto pospacerować po okolicy i pogubić się w małych uliczkach, robiąc zdjęcia Aten i góry Lykabetus. Wielbiciele kotów będą szczególnie zadowoleni, gdyż wszędzie będą Wam towarzyszyć najsłynniejsi czworonożni mieszkańcy dzielnicy.

Na koniec dnia polecamy odpoczynek w dzielnicy Psyri / Ψυρρή, jednej z najstarszych dzielnic Aten, w przeszłości przez lata uważanej za jedną z najgorszych i najniebezpieczniejszych dzielnic miasta. Dzisiaj znajdziecie w niej wiele restauracji oraz barów.

W XIX. wieku w dzielnicy Psyri grasowali słynni koutsawakides / κουτσαβάκηδες. Byli to chłopi, którzy kradli i zabijali właścicieli lokali, wymuszając haracz. Tak działo się do 1893. roku, kiedy policjant Bajraktaris zajął się tą dzielnicą i przywrócił normalność.

W XX. wieku dzielnica Psyri słynęła z produkcji wyrobów skórzanych (takich jak kurtki lub sandały), a do dziś znajdziecie działające pracownie rzemieślnicze. Jedną z wartych odwiedzenia jest warsztat Melissinos, który nieprzerwanie od 100 lat produkuje wyroby skórzane: torby, sandały i pasy. W ich sandałach chodzili The Beatles, Barbara Streisand, Anthony Quinn i Sophia Loren. Sandały są do dziś robione ręcznie, i możecie je kupić w przystępnych cenach.

Większość lokali gastronomicznych znajdziecie przy Placu Iroon, ul. Anargiron, ul. Taki, ul. Agatharchou i na placu Karaiskaki. Na tym ostatnim zjecie najlepsze greckie obwarzanki koulouria w całodobowej piekarni To Koulouri tou Psyri / Το Κουλούρι του Ψυρή.

Jeśli zamiast ulic wypełnionych restauracjami i knajpkami wolicie spokój i ciszę, polecamy zaopatrzyć się w prowiant i udać na jedno ze wzgórz dokoła Akropolu, gdzie odpoczniecie przy pięknym widoku na Ateny. Na wieczorny piknik szczególnie polecamy: Wzgórze Aeropagu / Άρειος Πάγος (gdzie przemówił Apostoł Paweł do Ateńczyków w 51. roku), Wzgórze Filopapou /Λόφος Φιλοπάππου oraz Pnyx / Πνυκα.

Dzień 4

W czwarty dzień polecamy jechać na przylądek Sunio / Σούνιο. Znajdują się tam, drugie po Partenonie, najsłynniejsze ruiny Grecji – Świątynia Posejdona / Ναος του Ποσειδώνα.

Można się tam dostać samochodem lub komunikacją międzymiastową firmy KTEL Attikis / ΚΤΕΛ Αττικής. Dworzec autobusowy został przeniesiony z centrum Aten na przystanek Nomismatokopeio / Νομισματοκοπείο – dostaniecie się tam metrem: linia Niebieska 3.

Autobusy do Sunio odjeżdżają parę razy dziennie, a rozkład sprawdzicie online – szukajcie trasy ΑΘΗΝΑ – ΣΟΥΝΙΟ (niestety strona nie posiada wersji angielskiej). Bilet kosztuje 6 EUR / 28 PLN, a przejazd trwa ok. 60 minut.

Świątynia Posejdona pochodzi z 440. roku p.n.e. i została wniesiona ku czci boga mórz i oceanów, Posejdona. Jej lokalizację wybrano nie bez powodu – to najbardziej na wschód wysunięty fragment Attyki. Świątynia powstała z inicjatywy Peryklesa, po tym jak poprzednia została zniszczona przez Persów w 480. roku p.n.e. Świątynia przetrwała ponad siedem wieków, aż zniszczył ją cesarz bizantyjski Arkadiusz w 399. roku n.e. Dziś możecie podziwiać jedynie osiemnaście kolumn świątyni, a artefakty znalezione w trakcie wykopalisk znajdują się w Narodowym Muzeum Archeologicznym w Atenach.

Bilet wstępu (Od 1. kwietnia do 31.października):

• Normalny 10 EUR / 46 PLN
• Seniorzy od 65 roku życia 5 EUR / 23 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Bilety wstępu (Od 1. listopada do 31. marca):

• Wszystkie bilety 5 EUR / 23 PLN
• Młodzież z UE do 25 roku życia oraz studenci z UE wchodzą za darmo

Godziny otwarcia:

• Οd 09:30 do zachodu słońca
• Nieczynne: Nowy Rok, 25 marca, 1 maja, niedziela Wielkanocna, 24, 25 i 26 grudnia

Ζ przylądka roztacza się piękny widok na Zatokę Sarońską oraz na Morze Egejskie. Według mitologii Greckiej, na przylądku popełnił samobójstwo król Aten Egeusz, kiedy zauważył czarny żagiel łodzi i pomyślał, że jego syn Tezeusz poległ na Krecie w walce z minotaurem.

Ogromna wyspa na przeciwko Sounio to Makronisos / Μακρόνισος – owiana w Grecji złą sławą przez wieki. Znajdowały się tam obozy piratów w średniowieczu, a w XX. wieku na wyspie zlokalizowano obozy dla jeńców tureckich, miejsca kwarantanny dla Greków z Azji Mniejszej, a po II. Wojnie Światowej aż do 1974. roku także więzienie i obozy koncentracyjne dla więźniów politycznych i żołnierzy komunistycznego wojska. Znajduje się tam pomnik poświęcony więźniom oraz zachowana część budynku obozu. Dostać się tam można łodzią z pomocą rybaków z Lavrio.

Czekając na autobus do Lavrio warto odwiedzić plażę Paralia Souniou / Παραλία Σουνίου obok świątyni albo wypić kawę w Naos Cafe.

Następnie autobusem KTEL Attikis (rozkład jazdy ΣΟΥΝΙΟ – ΛΑΥΡΙΟ) udajcie się do miasta Lavrio / Λαύριο – drugiego największego portu Grecji, a także świetnego miejsca na obiadokolacje. Koszt przejazdu to 2 EUR / 9 PLN, a podróż do Lavrio nie powinna potrwać dłużej niż 15 minut. 

To miasto portowe przez wiele wieków odgrywało ważną rolę w regionie Attyki. Od starożytności mieściła się tu część ateńskiego przemysłu – huty oraz kopalnie ołowiu, srebra i marmuru. W XIX. i XX. wieku rozwinął się tam także przemysł zbrojeniowy, który funkcjonuje aż do dziś.

Dziś wody okalające Lavrio są jednym z najpopularniejszych akwenów żeglarskich (port znajduje się niedaleko Międzynarodowego Lotniska Aten), jest to także port początkowy rejsów na wiele pobliskich wysp. Pod koniec XX. wieku powstał Geologiczny Park Narodowy Sunion – Lavrio, obejmujący m.in. ponad pięć tysięcy sztolni. Park narodowy jest kopalnią wiedzy na temat historii wydobycia minerałów oraz produkcji przemysłowej w Lavrio.

Na kolację polecamy skierować się do mariny w poszukiwaniu tradycyjnej greckiej tawerny. W drodze powrotnej ponownie skorzystajcie z autobusu (trasa ΛΑΥΡΙΟ – ΑΘΗΝΑ gdzie ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΔΕΥΤΕΡΑ ΕΩΣ ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ to rozkład jazdy poniedziałek – piątek, a ΔΡΟΜΟΛΟΓΙΑ ΣΑΒΒΑΤΟΥ – ΚΥΡΙΑΚΗΣ to rozkład weekendowy). Cena biletu to 5 EUR / 23 PLN.